देशासाठी काही करण्याची इच्छा असेल तर माणूस कोणत्याही प्रकारे आपली देशभक्ती सिद्ध करू शकतो. असेच काहीसे ज्येष्ठ अभिनेते मनोज कुमार यांनी करून दाखवले. त्यांनी देशभक्तीवर क्रांती, उपकार, भारत असे अनेक चित्रपट केले, ज्यांनी लोकांच्या हृदयाला इतके भिडले की, आजही लोकांना ते चित्रपट पाहायला आवडतात आणि त्या चित्रपटांची गाणी आजही लोकांच्या जिभेवर आहेत, पण मनोज कुमार यांनी देशाचे तत्कालीन पंतप्रधान लाल बहादूर शास्त्री यांच्या खास विनंतीवरून एका सुपरहिट चित्रपटाची निर्मिती केली होती. रविवारी (दि. 02 ऑक्टोबर) लाल बहादूर यांची 118वी जयंती साजरी करण्यात आली. चला तर जाणून घेऊया सुपरहिट चित्रपटाची कहाणी.
साल 1965 ची गोष्ट आहे, जेव्हा ‘वक्त’, ‘गाईड’, ‘जब-जब फूल खिले’, ‘आरजू’, ‘बीस्ट’ या चित्रपटांचा जमाना होता. त्यादरम्यान मनोज कुमार (Manoj Kapoor) यांनी भारत-पाकिस्तान युद्धानंतर तत्कालीन पंतप्रधान लाल बहादूर शास्त्री (Lal Bahadur Shastri) यांची भेट घेतली होती. त्यानंतर पंतप्रधानांनी बॉलिवूड अभिनेते मनोज कुमार यांच्यासमोर एक प्रस्ताव ठेवला, जो ऐकून तुम्हालाही धक्का बसेल. तो प्रस्ताव असा होता की, शास्त्रीजींना मनोज कुमार यांनी 1965 च्या युद्धात देशाला दिलेल्या ‘जय जवान जय किसान’ या घोषणेवर चित्रपट बनवायचा होता. मनोज कुमार यांनीही या चित्रपटाची घोषणा केली, तेव्हा आश्चर्याची गोष्ट घडली.
मनोज कुमार यांचे खास मित्र राज कपूर यांना खूप आश्चर्य वाटले आणि त्यांनी आपल्या मित्राला “भाऊ, रोल करा किंवा दिग्दर्शन कर, कारण प्रत्येकजण राज कपूर बनू शकत नाही. कारण चित्रपट दिग्दर्शन करणे आणि अभिनय करणे या दोन वेगळ्या गोष्टी आहेत आणि जर एक व्यक्ती या दोन गोष्टी चांगल्याप्रकारे करू शकते, तर तो फक्त मीच आहे. मनोज कुमार यांना स्वतःवर पूर्ण विश्वास होता की, ते हे काम चांगल्याप्रकारे करू शकतील. त्यांनी उपकार हा चित्रपट सुपरहिट तर केलाच पण उपकार चित्रपटानंतर त्यांनी ‘जय जवान जय किसान’ या घोषणेवर अनेक चित्रपट बनवले जे बॉक्स ऑफिसवर सुपर-डूपर हिट ठरले.
यामध्ये ‘क्रांती’, ‘पूरब और पश्चिम, ‘रोटी, कपडा और मकान’ या चित्रपटांचा समावेश होता. राज कपूर हे पाहून खूप आश्चर्यचकित झाले आणि त्यांनी त्यांचे मित्र मनोज कुमार यांना सांगितले की, “आता मला अशी व्यक्ती सापडली आहे ज्याला मी आव्हान देऊ शकतो. राज कपूर यांची स्पर्धा फक्त राज कपूर यांच्याशी होती, परंतु आता असे दिसते की कोणीतरी माझ्याशी स्पर्धा करू शकत असेल तर… तो तूच आहेस, माझा मित्र.”
‘उपकार’ या चित्रपटाला अनेक फिल्मफेअर आणि राष्ट्रीय पुरस्कारही मिळाले, पण जेव्हा मनोज कुमार यांना कळले की, बंगाली चित्रपट आणि उपकार चित्रपट यांच्यात सर्वोत्कृष्ट चित्रपट पुरस्कारासाठी टाय आहे आणि पुरस्काराऐवजी त्याच्या चित्रपटाला पदक देण्यात आले आहे, तेव्हा मनोज कुमार इतके संतापले की, तो त्या दिवशी निघून गेले. त्यांचा कोणताही चित्रपट राष्ट्रीय पुरस्कारासाठी न पाठवण्याचा निर्णय त्यांनी घेतला होता.
मनोज कुमार यांचे अनेक चित्रपट सुपर-डूपर हिट ठरले असले, तरी ‘भारत’ चित्रपटाबद्दल बोलायचे झाले, तर चित्रपटाचे पहिले सुपरहिट गाणे लक्षात आलेच असेल, “है प्रीत जहाँ की रीत सदा, मैं गीत वहान के गाता हूँ, भारत का रहने वाला हूं भारत की बात सुनाता हूं, काले गोरे का भेद नहीं, हर दिल से हमारा नाता है, कुछ ना और ना आता हो हमको हमें प्यार निभाना आता है. जिसे मान चुकी सारी दुनिया मैं बात वहीं दोहराता हूं, भारत का रहने वाला हूं भारत की बात सुनाता हूं. है प्रीत जहां की रीत सदा.” मनोज कुमार यांचे हे गाणे आजही ऐकताना अंगावर काटा उभा राहतो, हेच त्यांच्या गाण्याचे मोठे यश आहे.
दैनिक बाेंबाबाेंबचा व्हाॅटसऍप ग्रूप जाॅईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा
दैनिक बाेंबाबाेंबचा टेलिग्राम ग्रूप जाॅईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा
महत्त्वाच्या बातम्या-
फेक फोटोंमुळे चर्चेत आले होते ‘हे’ बॉलिवूड कलाकार, यादीमध्ये आहेत मोठ मोठे अभिनेते
चित्रपटापेक्षाही जास्त लोकप्रियता मिळवणाऱ्या ‘या’ पाच वेबसीरिज, पाहा यादी