मेहबूब खान यांनी ‘मदर इंडिया’ सारख्या अनेक चित्रपटांचे दिग्दर्शन केले आणि मेहबूब स्टुडिओची स्थापनाही केली. मेहबूब खान हे भारतीय चित्रपटसृष्टीचे एक उत्तम निर्माता-दिग्दर्शक होते. आज त्यांच्या पुण्यतिथीनिमित्त, त्यांच्या आणि मेहबूब स्टुडिओशी संबंधित कथा जाणून घेऊया…
मेहबूब स्टुडिओमध्ये अनेक प्रसिद्ध चित्रपटांचे चित्रीकरण झाले आहे. यामध्ये “मदर इंडिया”, “गाईड”, “अंदाज”, “कागज के फूल” आणि “औरत” सारखे क्लासिक चित्रपट समाविष्ट आहेत. अलिकडेच “किंग” चित्रपटाचे चित्रीकरण देखील येथे सुरू झाले आहे. हा स्टुडिओ हिंदी चित्रपटसृष्टीसाठी खूप महत्त्वाचा आहे.
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, मुंबईतील वांद्रे येथे असलेले मेहबूब स्टुडिओ हे हिंदी चित्रपटसृष्टीचे एक ऐतिहासिक ठिकाण आहे. याशी संबंधित एक मनोरंजक कथा मेहबूब खान आणि नर्गिसची आहे. जेव्हा मेहबूब खान यांनी त्यांचा ‘मदर इंडिया’ चित्रपट बनवण्याची योजना आखली तेव्हा त्यांना प्रथम त्यांच्या जुन्या चित्रपटाचे नाव ‘औरत’ ठेवायचे होते. परंतु या चित्रपटात मुख्य भूमिका साकारणाऱ्या नर्गिस यांनी त्याचे नाव ‘मदर इंडिया’ असे ठेवण्याचा सल्ला दिला. नर्गिसच्या आग्रहास्तव, त्याने नाव बदलले. परिणाम? मदर इंडिया हा चित्रपट भारतात सुपरहिट झालाच, पण त्याला सर्वोत्कृष्ट परदेशी भाषेतील चित्रपट श्रेणीत ऑस्कर नामांकनही मिळाले.
मुघल-ए-आझम – या ऐतिहासिक चित्रपटाचे काही भाग येथे चित्रित झाले.शोले – या ब्लॉकबस्टर चित्रपटाचे अनेक दृश्ये या स्टुडिओमध्ये चित्रित झाले. लगान – ऑस्कर नामांकित हा चित्रपट देखील येथे चित्रित झाला.दिलवाले दुल्हनिया ले जायेंगे – या रोमँटिक चित्रपटाचे काही भाग मेहबूब स्टुडिओमध्ये चित्रित झाले.
माध्यमांच्या वृत्तानुसार, मेहबूब खानचा जन्म ९ सप्टेंबर १९०७ रोजी गुजरातमधील बिलिमोडा येथील एका गरीब कुटुंबात झाला. त्याचे खरे नाव रमजान खान होते. त्याला लहानपणापासूनच अभिनेता होण्याची आवड होती. वयाच्या १६ व्या वर्षी तो अभिनयाचे स्वप्न घेऊन घरातून पळून गेला आणि मुंबईत आला. मुंबईत त्याला सुरुवातीला घोड्याच्या नालांना खिळे ठोकण्याचे काम मिळाले. नंतर तो चित्रपट उद्योगात लहानमोठी कामे करू लागला. १९२७ मध्ये त्यांनी “अलिबाबा अँड फोर्टी थीव्हज” मध्ये चोराची छोटी भूमिका केली होती. भारतातील पहिल्या बोलक्या चित्रपट “आलम आरा” मध्ये त्यांची मुख्य भूमिका म्हणून निवड झाली होती, परंतु नंतर ही भूमिका मास्टर विठ्ठल यांना देण्यात आली.
मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, मेहबूब खान यांनी दोनदा लग्न केले. त्यांची दुसरी पत्नी प्रसिद्ध अभिनेत्री सरदार अख्तर होती. त्यांनी साजिद खानला दत्तक घेतले, जे नंतर अभिनेता बनले. मेहबूब खान जवाहरलाल नेहरूंच्या आदर्शांनी खूप प्रभावित झाले होते. असे म्हटले जाते की नेहरूंच्या मृत्यूची बातमी ऐकून त्यांना खूप धक्का बसला आणि त्याच काळात त्यांचे निधन झाले.
दैनिक बोंबाबोंबचा व्हॉट्सॲप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी या लिंकवर क्लिक करा
हेही वाचा