मोहम्मद रफी साहेबांनी सिनेमाला सदाबहार गाणी दिली, जी आजही लोकांच्या ओठावर आहेत. त्यांच्या गाण्यातला प्रत्येक शब्द आजही हृदयापर्यंत पोहोचतो. मोहम्मद रफीसारखा दुसरा कलाकार नाही आणि नसेलही. आजच्या गायक आणि गीतकारांसाठी ते गुरु आणि प्रेरणास्थान बनले. मोहम्मद रफी यांचा जन्म २४ डिसेंबर १९२४ रोजी झाला. आज त्यांची 100 वी जयंती आहे. मोहम्मद रफी साहब केवळ त्यांच्या गायकीसाठीच नव्हे तर त्यांच्या साधेपणासाठीही ओळखले जात होते. आज त्यांच्या आयुष्याशी संबंधित काही रंजक गोष्टी जाणून घेऊया.
मोहम्मद रफी यांचे टोपणनाव फीको होते. ते मूळचे अमृतसर जिल्ह्यातील कोटला सुलतान सिंग गावचे होते आणि नंतर ते कुटुंबासह लाहोरला गेले. वयाच्या १३ व्या वर्षी मोहम्मद रफीने लाहोरमध्ये पहिला सार्वजनिक परफॉर्मन्स दिला, जिथे त्यांनी के.एल. सहगल यांच्यासोबत काम केले.
1944 मध्ये मोहम्मद रफी यांनी लाहोरमध्ये झीनत बेगम यांच्यासोबत ‘सोनिये नी, हीरीये नी’ हे युगलगीत गाऊन पार्श्वगायन सुरू केले. त्यांना ऑल इंडिया रेडिओ लाहोरने गाण्यासाठी आमंत्रित केले होते. मोहम्मद रफी यांनी 1945 मध्ये ‘गाव की गोरी’ या चित्रपटाद्वारे हिंदी चित्रपटांमध्ये पदार्पण केले.
मोहम्मद रफी आणि किशोर कुमार यांना संगीत उद्योगात नेहमीच कट्टर प्रतिस्पर्धी मानले जात होते, परंतु जे त्यांना ओळखत होते त्यांनी नेहमीच आग्रह केला की ते खूप चांगले मित्र आहेत. ज्या दिवशी मोहम्मद रफी यांचे निधन झाले, त्या दिवशी मुंबईत मुसळधार पाऊस पडत होता आणि लोक त्यांच्या आवडत्या संगीतकाराला अखेरची श्रद्धांजली वाहण्यासाठी सर्वतोपरी प्रयत्न करत असताना, किशोर कुमार त्यांच्या पार्थिवाच्या जवळ बसून लहान मुलासारखे रडत होते.
संगीत दिग्दर्शक आरडी बर्मन यांनी एकदा अधिकृतपणे मोहम्मद रफी आणि किशोर कुमार यांना एकमेकांविरुद्ध उभे करण्याचा निर्णय घेतला. त्यांनी दोघांनाही तेच गाणे गायला लावले जे शशी कपूर आणि भारत भूषण या दोन नायकांवर स्वतंत्रपणे चित्रित झाले होते, त्यामुळे जेव्हा मोहम्मद रफीने शशी कपूरसाठी गाणे गायले तेव्हा किशोर कुमार यांनी भारत भूषणसाठी आवाज दिला. नंतर जेव्हा हा चित्रपट प्रदर्शित झाला तेव्हा रफीने गायलेल्या गाण्याची आवृत्ती अधिक लोकप्रिय झाली.
सर्वाधिक भारतीय भाषांत पार्श्वगायक असण्याचा विक्रम मोहम्मद रफी यांच्या नावावर आहे. आसामी, कोकणी, भोजपुरी, इंग्रजी, पर्शियन, डच, स्पॅनिश, तेलुगु, मैथिली, उर्दू, गुजराती, पंजाबी, मराठी, बंगाली इत्यादी 14 भारतीय भाषा आणि चार परदेशी भाषांमध्ये त्यांनी गाणी गायली आहेत. मोहम्मद रफी यांनी त्यांच्या हयातीत 7000 हून अधिक गाणी गायली, त्यापैकी 162 गाणी हिंदी व्यतिरिक्त इतर भाषांमध्ये गायली गेली.
मोहम्मद रफी आणि आशा भोसले यांची जोडी संगीत उद्योगात खूप यशस्वी होती आणि त्यांनी नेहमी एका युगल गाण्यावर एकत्र काम केले ज्यात स्त्री गायन आवश्यक होते, जेव्हा पुरुष युगल गाण्याची वेळ आली तेव्हा मन्ना डे हे त्यांचे जोडीदार असायचे. मोहम्मद रफी यांनी 1965 साली ‘गुमनाम’ चित्रपटात जान पाहाँ हो नावाचे गाणे गायले होते. हे गाणे नंतर 2001 मध्ये हॉलिवूड चित्रपट घोस्ट वर्ल्डमध्ये वापरले गेले.
मोहम्मद रफी साहब यांनी त्यांचे संपूर्ण आयुष्य गाण्यासाठी समर्पित केले होते, आयुष्याच्या शेवटच्या दिवशीही ते गाण्यांच्या रेकॉर्डिंगमध्ये व्यस्त होते. कलकत्त्याहून काही लोक रफी साहेबांकडे आले होते आणि त्यांनी त्यांना माँ कालीच्या पूजेसाठी गाण्याची विनंती केली होती. रफी साहेबांनी रेकॉर्डिंग सुरू केले. त्यांनी छातीत दुखत असल्याची तक्रार केली, पण रफी साहेबांनी ते कोणालाही सांगितले नाही आणि गाणी रेकॉर्ड करण्यात व्यस्त राहिले. यानंतर हृदयविकाराच्या झटक्याने त्यांचे निधन झाले.
दैनिक बोंबाबोंबचा व्हॉट्सॲप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी या लिंकवर क्लिक करा
हेही वाचा
१९९९ साली केलेल्या ॲनिमल मुळे वाचले होते अक्षय कुमारचे करियर; जानवर चित्रपटाला २५ वर्षे पूर्ण…
