राज कपूरचा आवाज म्हटले जाणारे मुकेश आजही संगीतप्रेमींच्या हृदयावर राज्य करतात. ते त्यांच्या क्लासिक हिंदी गाण्यांसाठी आजही स्मरणात आहेत. राज कपूरसाठी मुकेशला ‘मित्र-मित्र’, ‘इधर जगा, इधर मरो’, ‘कहता है जोकर’, ‘दुनिया बने वाले के क्या तेरे मन में’, ‘आवारा हूं’ आणि ‘माझा जूता जपानी’ आवडत नव्हता. ‘. लोकप्रिय गाणी गायली. मुकेश भारतातच नाही तर परदेशातही खूप प्रसिद्ध आहेत. हिंदी चित्रपटसृष्टीतील त्यांच्या अविस्मरणीय योगदानासाठी मुकेश नेहमीच स्मरणात राहतील. मुकेश यांची आज पुण्यतिथी आहे. या खास प्रसंगी त्यांची ओळख करून घेऊया.
मुकेश (Mukesh) अभ्यासात फार हुशार नव्हते, त्यामुळेच त्यांनी एसएससीचा अभ्यास मधेच सोडला. त्यांची पहिली नोकरी दिल्लीच्या सार्वजनिक बांधकाम विभागात होती. जरी तो हे काम फक्त छंद म्हणून करत असे. व्हॉइस रेकॉर्डिंगमध्येही त्यांनी बरेच प्रयोग केले. जरी फार कमी लोकांना माहित आहे की, मुकेशने कधीही गायक होण्याचे स्वप्न पाहिले नव्हते आणि त्यांचे वडील जोरावरचंद माथूर यांना त्यांच्या मुलाने गायक बनण्याची अजिबात इच्छा नव्हती.
एकदा मुकेश त्यांच्या नातेवाईक मोतीलालच्या बहिणीच्या लग्नात गाणे म्हणत होते. मोतीलाल यांना मुकेशचा आवाज खूप आवडला, म्हणून त्यांनी त्यांना मुंबईत आणले आणि गायनाचे प्रशिक्षण दिले. मुकेश यांनी १९४१ मध्ये ‘निर्दोष’ चित्रपटात काम केले होते, तसेच या चित्रपटाची गाणी स्वतः गायली होती. याशिवाय त्यांनी ‘माशुका’, ‘आह’, ‘अनुराग’ आणि ‘दुल्हन’मध्येही अभिनेता म्हणून काम केले.
त्याचवेळी मुकेश यांनी आपल्या करिअरमधलं पहिलं गाणं ‘दिल ही बुझा हुआ हो तो’ गायलं. चित्रपट-उद्योगातील त्यांचा सुरुवातीचा टप्पा खूप कठीण होता, पण एके दिवशी त्यांच्या आवाजाची जादू के.एल. सैगल पुढे गेला. मुकेशचे गाणे ऐकून सेहगललाही आश्चर्याचा धक्का बसला. ५० च्या दशकात मुकेश यांना शोमन ‘राज कपूरचा आवाज’ देखील म्हटले जायचे. ४० वर्षांच्या कारकिर्दीत मुकेश यांनी २०० हून अधिक चित्रपटांसाठी गाणी गायली. मुकेश त्या काळातील प्रत्येक सुपरस्टारचा आवाज बनला.
मुकेश यांनी सर्व प्रकारची गाणी गायली, पण त्यांना ओळख मिळाली ती दर्दभरी गाण्यांमधून. फिल्मफेअर पुरस्कार मिळवणारे मुकेश हे पहिले पुरुष गायक होते. मुकेश यांचे २७ ऑगस्ट १९७६ रोजी अमेरिकेतील स्टेज शो दरम्यान हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले. त्यावेळी ते ‘एक दिन बिक जायेगा माती के मोले, जग में रहेंगे प्यारे तेरे बोल’ हे गाणे गात होते.
हेही वाचा-
–खरंच की काय! नेहा धुपियाला किस करण्यापुर्वी ‘या’ अभिनेत्याला धुवावे लागले होते पाचवेळा हात
–लग्नाआधीच प्रेग्नेंट झाली होती नेहा धुपिया, तर ताणामुळे खूपच बिघडली होती अभिनेत्रीच्या आईची प्रकृती
