भारतीय चित्रपटसृष्टीला अनेक उत्कृष्ट चित्रपट देणारे प्रसिद्ध चित्रपट दिग्दर्शक सत्यजित रे (Satyajit re) यांची आज १०१ वी जयंती आहे. २ मे १९२१ रोजी जन्मलेल्या सत्यजित रे यांचे नाव देशातील दिग्गज दिग्दर्शकांमध्ये घेतले जाते. एक यशस्वी दिग्दर्शक असण्यासोबतच ते उत्तम लेखक, कलाकार, चित्रकार, चित्रपट निर्माता, गीतकार आणि कॉस्च्युम डिझायनर देखील होते. पथेर पांचाली, अपराजितो, अपरसंसार, चारुलता असे अनेक अविस्मरणीय चित्रपट त्यांनी चित्रपटसृष्टीला दिले आहेत. त्यांनी त्यांच्या आयुष्यात एकूण ३७ चित्रपट केले, ज्यामुळे ते जगभर प्रसिद्ध झाले.
भारतीय चित्रपटसृष्टीतील एक प्रमुख योगदानकर्ता, सत्यजित रे यांचे चित्रपटांचे आकर्षण त्यांच्या एका इंग्लंडच्या भेटीनंतर आले. ही गोष्ट एप्रिल १९५० ची आहे, जेव्हा रे आपल्या पत्नीसह इंग्लंडच्या दौऱ्यावर गेले होते. त्या काळात सत्यजित रे एका परदेशी जाहिरात कंपनीत काम करायचे. काम चांगले शिकण्यासाठी कंपनीने रे यांना सहा महिन्यांसाठी लंडनच्या मुख्य कार्यालयात पाठवले.
लंडनमध्ये त्यांनी बायसिकल थीव्स हा चित्रपट पाहिला, त्यानंतर तो या चित्रपटाने इतका प्रभावित झाला की त्याला दिग्दर्शक बनण्याची इच्छा झाली. लंडनमध्ये असताना त्यांनी जवळपास १०० चित्रपट पाहिले. बस फिर क्या था ही इच्छा पूर्ण करत सत्यजित रे यांनी पथर पांचाली हा पहिला चित्रपट बनवला. कान्स फिल्म फेस्टिव्हलमध्येही त्यांच्या चित्रपटाचे खूप कौतुक झाले होते. सत्यजित रे यांनी बहुतांश चित्रपट बंगाली भाषेत केले.
त्यांच्या ‘पाथेर पांचाली’ या पहिल्या चित्रपटाला अनेक पुरस्कार मिळाले. यानंतर त्यांनी हिंदीत ‘शतरंज के खिलाडी’ सारखा चित्रपट केला. हिंदी चित्रपटसृष्टीतील संस्मरणीय चित्रपटांमध्ये त्याचा समावेश होतो. सत्यजित रे यांच्या सर्वोत्कृष्ट चित्रपटांसाठी त्यांना भारतीय चित्रपटसृष्टीतील सर्वोत्कृष्ट दिग्दर्शक म्हटले जाते. हॉलिवूड चित्रपट ‘द गॉडफादर’चे दिग्दर्शक फ्रान्सिस फोर्ड कोपोला हे देखील सत्यजित रे यांचे चाहते होते. रे यांच्या पहिल्या चित्रपटाची जगभरात प्रशंसा झाली, तर भारतात चित्रपटाला टीकेचा सामना करावा लागला.
या चित्रपटात रे यांनी भारताचे खरे चित्र दाखवले, ज्याचे भारतात नव्हे तर परदेशात खूप कौतुक झाले. या चित्रपटाने भारतातील गरिबीचा गौरव केला आहे. विशेषत: यामध्ये पश्चिम बंगालची परिस्थिती उघडपणे मांडण्यात आली. भारतीय चित्रपटसृष्टीतील महत्त्वपूर्ण योगदानाबद्दल सत्यजित रे यांना भारत सरकारने ३२ राष्ट्रीय पुरस्कारांनी सन्मानित केले आहे. एवढेच नाही तर चित्रपटसृष्टीतील महत्त्वपूर्ण योगदानाबद्दल त्यांना विशेष ऑस्कर सन्मान देण्यात आला. त्यावेळी आजारपणामुळे प्रवास करू न शकलेल्या रे यांना हा सन्मान देण्यासाठी समितीचे अध्यक्ष स्वतः भारतात आले होते.
दैनिक बोंबाबोंबचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी या लिंकवर क्लिक करा
दैनिक बोंबाबोंबचा व्हाट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी या लिंकवर क्लिक करा
हेही वाचा-
- लग्नाच्या वाढदिवशी हेमा मालिनी यांनी पती धर्मेंद्र यांना दिल्या खास अंदाजात शुभेच्छा, म्हणाल्या…
- नवाजुद्दीन सिद्दीकीने ‘या’ चित्रपटासाठी १ रुपयात केले होते काम, कारण वाचून तुम्हीही व्हाल हैराण
- एकदा नाही तर हजारवेळा दीपिका पदुकोणने बोललेत चुकीचे डायलॉग, मस्तीचा व्हिडिओ आला समोर
